Chuyển đổi số không chỉ là nhu cầu khách quan mà còn là xu hướng tất yếu cho cách mạng 4.0. Cách mạng công nghiệp 4.0 đại diện cho một cuộc cách mạng công nghệ mới, nơi sự kết hợp của cách mạng số với nhiều công nghệ khác nhau dẫn đến sự thay đổi chưa từng có trong mô hình kinh tế-xã hội. Hãy cùng Paristechno nghiên cứu “Chuyển đổi số - Xu hướng tất yếu cho cách mạng 4.0” trong bài viết dưới đây nhé!
Chuyển đổi số là gì?
Chuyển đổi số là quá trình tích hợp các công nghệ kỹ thuật số như Big Data, IoT, Cloud để thay đổi toàn bộ các khía cạnh của đời sống kinh tế-xã hội. Đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy quá trình chuyển đổi số ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, đồng thời đối mặt với dịch bệnh và tạo ra môi trường an toàn, linh hoạt, hiệu quả để khôi phục cũng như phát triển kinh tế-xã hội.
Chuyển đổi số không chỉ là một nhu cầu khách quan mà còn là xu hướng không thể tránh khỏi. Cách mạng công nghiệp 4.0 đại diện cho một cuộc cách mạng công nghệ mới, nơi sự kết hợp của cách mạng số với nhiều công nghệ khác nhau dẫn đến sự thay đổi chưa từng có trong mô hình kinh tế-xã hội.
Từ đó đã tạo ra sự chuyển đổi toàn diện trong hệ thống, ảnh hưởng đến cả quốc gia, doanh nghiệp, ngành công nghiệp và cộng đồng xã hội. Cách mạng công nghiệp 4.0 mang lại nhiều cơ hội phát triển cho các quốc gia, và để thực hiện khát vọng này, việc nắm bắt thời cơ và triển khai "chuyển đổi số" nhanh chóng và mạnh mẽ là hết sức quan trọng.
Chuyển đổi số - Xu hướng tất yếu cho cách mạng 4.0
Chuyển đổi số Công nghiệp 4.0 đang cách mạng hóa cách các công ty sản xuất, cải tiến và phân phối sản phẩm của mình. Các nhà sản xuất đang tích hợp các công nghệ mới, bao gồm Internet of Things (IoT), điện toán đám mây và phân tích, AI vào cơ sở sản xuất cũng như trong suốt hoạt động của họ.
Những nhà máy thông minh này được trang bị các cảm biến tiên tiến, robot để thu thập và phân tích dữ liệu, đồng thời cho phép đưa ra quyết định tốt hơn. Giá trị thậm chí còn cao hơn được tạo ra khi dữ liệu từ hoạt động sản xuất được kết hợp với dữ liệu hoạt động từ ERP, chuỗi cung ứng, dịch vụ khách hàng và các hệ thống doanh nghiệp khác để tạo ra mức độ hiển thị và hiểu biết hoàn toàn mới từ thông tin đã được lưu giữ trước đó.
Công nghệ kỹ thuật số này dẫn đến tăng cường tự động hóa, bảo trì dự đoán, tự tối ưu hóa các cải tiến quy trình và trên hết là nâng cao hiệu quả, khả năng đáp ứng khách hàng ở mức độ mới mà trước đây không thể thực hiện được.
Phát triển nhà máy thông minh mang đến cơ hội lớn cho ngành sản xuất bước vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Việc phân tích lượng lớn dữ liệu lớn được thu thập từ các cảm biến trên sàn nhà máy đảm bảo khả năng hiển thị theo thời gian thực của tài sản sản xuất và có thể cung cấp các công cụ để thực hiện bảo trì dự đoán nhằm giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động của thiết bị.
Sử dụng các thiết bị công nghệ cao trong các nhà máy thông minh mang lại năng suất cao hơn và chất lượng được cải thiện. Việc thay thế các mô hình kinh doanh kiểm tra thủ công bằng những hiểu biết trực quan được hỗ trợ bởi AI giúp giảm lỗi sản xuất và tiết kiệm tiền bạc và thời gian.
Với mức đầu tư tối thiểu, nhân viên kiểm soát chất lượng có thể thiết lập điện thoại thông minh được kết nối với đám mây để giám sát quy trình sản xuất từ hầu hết mọi nơi. Bằng cách áp dụng thuật toán học máy, nhà sản xuất có thể phát hiện lỗi ngay lập tức thay vì ở giai đoạn sau khi công việc sửa chữa tốn kém hơn.
Các khái niệm và công nghệ Công nghiệp 4.0 có thể được áp dụng cho tất cả các loại hình công ty công nghiệp, bao gồm sản xuất theo quy trình và sản xuất rời rạc, cũng như dầu khí, khai thác mỏ và các phân khúc công nghiệp khác.
Thực trạng chuyển đổi số hiện nay
Theo báo cáo từ Gartner, hơn 91% doanh nghiệp hiện đang triển khai các sáng kiến kỹ thuật số, với 87% lãnh đạo cấp cao xác định số hóa là ưu tiên hàng đầu. Trong một khảo sát với 100 công ty, 89% đã áp dụng chiến lược kinh doanh số thông qua việc triển khai công nghệ kỹ thuật số.
Dự kiến đến năm 2025, ba trong bốn giám đốc điều hành sẽ thích ứng với thị trường số hóa và ngành nghề mới thông qua nền tảng kỹ thuật số.
Báo cáo từ Cisco & IDC về chỉ số tăng trưởng số hóa của doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương cho thấy, 97% doanh nghiệp đang đặc biệt chú trọng đến chiến lược kinh doanh liên quan đến chuyển đổi số.
Tại Việt Nam, phần lớn các doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn chưa hoàn toàn nhận thức đúng về vai trò của chuyển đổi số trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Theo số liệu của Cục Thống kê, chỉ 31% doanh nghiệp đang ở giai đoạn chuyển đổi số, 53% vẫn trong quá trình quan sát, và chỉ 3% đã hoàn thiện cơ bản quá trình này.
Nguyên nhân chính dẫn đến sự chậm trễ này bao gồm: nhân lực số hóa chưa đáp ứng yêu cầu (17%), thiếu nền tảng công nghệ phù hợp (16,7%), và hạn chế về tư duy kỹ thuật số hoặc văn hóa doanh nghiệp (15,7%).
Do đó, các doanh nghiệp Việt Nam cần nhanh chóng nắm bắt xu hướng chuyển đổi số để gia tăng lợi thế cạnh tranh, xây dựng chiến lược phát triển thương hiệu, và mở rộng quy mô trong tương lai.
Vai trò và tầm quan trọng của chuyển đổi số?
Chuyển đổi số đã trở thành xu hướng tất yếu trong bối cảnh thế kỷ 21, với sự phát triển nhanh chóng và ảnh hưởng rộng khắp mọi lĩnh vực của xã hội. Đặc biệt, chuyển đổi số có tác động mạnh mẽ đến ba đối tượng chính: Chính phủ, doanh nghiệp, và người tiêu dùng.
Vai trò của chuyển đổi số đối với Chính phủ
Chính phủ Việt Nam đang tích cực thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trên mọi mặt nhằm cải thiện hiệu quả hoạt động, nâng cao chất lượng dịch vụ công, và tạo ra môi trường sống tốt hơn cho người dân.
Chuyển đổi số giúp chính phủ tự động hóa các quy trình hành chính, tiết kiệm thời gian và chi phí, đồng thời cải thiện khả năng quản lý và giám sát. Ngoài ra, nó nâng cao năng suất lao động, tăng cường sự minh bạch và trách nhiệm giải trình. Bằng cách áp dụng công nghệ số, Chính phủ có thể dễ dàng tiếp cận người dân, cung cấp dịch vụ công tốt hơn và thúc đẩy niềm tin của người dân vào các cơ quan công quyền.
Không chỉ vậy, chuyển đổi số còn giúp Chính phủ chia sẻ thông tin hiệu quả, tạo cơ hội cho người dân dễ dàng theo dõi các dự thảo, đề án mới. Điều này tạo nền tảng cho sự đổi mới sáng tạo và góp phần tạo ra nhiều việc làm mới.
Vai trò của chuyển đổi số đối với doanh nghiệp
Theo IDC, 82% các doanh nghiệp cho rằng chuyển đổi kỹ thuật số là yếu tố quyết định để tránh bị tụt hậu trong cuộc cạnh tranh khốc liệt. Doanh nghiệp khi áp dụng chuyển đổi số không chỉ đáp ứng tốt hơn nhu cầu khách hàng mà còn tăng cường hiệu quả hoạt động.
Chuyển đổi số giúp doanh nghiệp quản lý nhân sự tốt hơn, cải thiện trải nghiệm khách hàng, và tối ưu hóa thời gian tiếp cận thị trường. Ngoài ra, nó còn giúp doanh nghiệp gia tăng doanh thu, tiết kiệm nguồn lực và tạo lợi thế cạnh tranh. Mô hình quản trị doanh nghiệp trở nên trơn tru, đồng thời đẩy mạnh đổi mới sản phẩm và mô hình kinh doanh.
Tầm quan trọng của chuyển đổi số đối với người tiêu dùng
Người tiêu dùng được hưởng lợi trực tiếp từ quá trình chuyển đổi số khi có thể dễ dàng tiếp cận các sản phẩm và dịch vụ thông qua kênh trực tuyến. Các dịch vụ công được thực hiện nhanh chóng mà không cần phải đến các cơ quan chính phủ.
Chuyển đổi số cũng làm thay đổi hành vi người tiêu dùng. Việc sử dụng dịch vụ trực tuyến đã trở thành thói quen hàng ngày, thúc đẩy doanh nghiệp xây dựng thương hiệu số để tạo dựng niềm tin. Những ví dụ điển hình như sự xuất hiện của các chợ "số" trong khu dân cư đã giúp người tiêu dùng tiết kiệm thời gian và thuận tiện hơn trong cuộc sống hàng ngày.
Chuyển đổi số không chỉ mang lại nhiều tiện ích mà còn mở ra cơ hội phát triển mới cho tất cả các bên tham gia, từ chính phủ đến doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Khó khăn trong chuyển đổi số của doanh nghiệp
Khi doanh nghiệp bước vào quá trình chuyển đổi số, việc đối mặt với nhiều thách thức là không thể tránh khỏi. Những khó khăn này ảnh hưởng đáng kể đến khả năng thành công của quá trình chuyển đổi, từ chiến lược quản lý thay đổi đến yếu tố nhân sự và ngân sách.
Thiếu chiến lược quản lý thay đổi tổ chức
Lãnh đạo doanh nghiệp thường là những người có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực của mình, nhưng điều đó không đảm bảo họ dễ dàng thích nghi với sự thay đổi chóng mặt của công nghệ. Việc đề ra một chiến lược chuyển đổi số hiệu quả đòi hỏi sự thay đổi về cấu trúc, quy trình và văn hóa tổ chức. Tuy nhiên, điều này không dễ dàng thực hiện, nhất là khi các lãnh đạo chưa hoàn toàn hiểu rõ vai trò của công nghệ kỹ thuật số trong môi trường kinh doanh mới.
Thiếu nhân lực chuyên môn về công nghệ và chuyển đổi số
Một trong những rào cản lớn nhất đối với doanh nghiệp khi thực hiện chuyển đổi số là thiếu nhân viên có chuyên môn cao về các lĩnh vực như kỹ thuật số, an ninh mạng, và quản lý hệ thống. Việc này đòi hỏi ban lãnh đạo phải đánh giá kỹ lưỡng mức độ phức tạp của quy trình chuyển đổi, từ đó đầu tư vào việc phát triển kỹ năng và nâng cao chuyên môn cho đội ngũ nhân sự.
Lo ngại về tính bảo mật
Khi doanh nghiệp chuyển sang mô hình làm việc từ xa và sử dụng các giải pháp dựa trên đám mây, mối đe dọa về an ninh mạng tăng cao. Việc bảo mật dữ liệu và tài sản số trở thành ưu tiên hàng đầu, bởi chỉ cần một lỗ hổng nhỏ cũng có thể gây ra những tổn thất lớn về tài chính và uy tín. Do đó, các doanh nghiệp cần đầu tư mạnh mẽ vào hệ thống an ninh mạng và liên tục cải thiện các biện pháp bảo vệ dữ liệu.
Áp lực từ nhu cầu thay đổi liên tục của khách hàng
Trong quá trình chuyển đổi số, doanh nghiệp có thể đối mặt với thách thức là nhu cầu của khách hàng liên tục thay đổi. Dù đã triển khai chiến lược số hóa, doanh nghiệp vẫn cần duy trì sự linh hoạt và không ngừng cập nhật công nghệ để đáp ứng kỳ vọng và trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng.
Hạn chế về ngân sách
Chuyển đổi số đòi hỏi đầu tư lớn về tài chính, từ việc phát triển hạ tầng công nghệ đến đào tạo nhân sự. Do đó, việc lập kế hoạch ngân sách hợp lý và có chiến lược dài hạn là cần thiết để đảm bảo hiệu quả chi phí, tối ưu hóa nguồn lực và đáp ứng được các yêu cầu của quá trình chuyển đổi.
Bằng cách vượt qua những khó khăn này, doanh nghiệp có thể tiến gần hơn đến mục tiêu chuyển đổi số thành công và tăng cường khả năng cạnh tranh trong thị trường hiện đại.
Bài viết trên đây, Paristechno đã giúp bạn hiểu rõ hơn về lý do tại sao chuyển đổi số là quan trọng và những xu hướng không thể tránh khỏi mà các tổ chức doanh nghiệp cần phải thực hiện trong cách mạng 4.0. Hãy theo dõi website để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích nhé!
